ଅଣାକାର ଓଲଟ ଚଉତିଶା

ଡକ୍ଟର ସୁରେନ୍ଦ୍ରନାଥ ପାଣିଗ୍ରାହୀ

(କବି ସୁଦର୍ଶନଙ୍କ ‘ଅଲେଖ ଚଉତିଶା’ ପୂର୍ବରୁ ଆଲୋଚିତ ହୋଇଛି । ଏ ଚଉତିଶାରେ ନାମର ମାହାତ୍ମ୍ୟ, ଅଲେଖ ବ୍ରଦ୍ମର ମହିମା ବର୍ଣ୍ଣିତ । ଓଲଟ ଚଉତିଶାର ଲକ୍ଷଣ ସଂପର୍କରେ ପୂର୍ବରୁ ‘ଚଉତିଶାର ସ୍ୱରୂପ’ରେ ଆଲୋଚନା କରାଯାଇଛି । ଆକାରରେ କ୍ଷୁଦ୍ର ଅଥଚ ସରଳ, ସାବଲୀଳ । ଏହା ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ଭାବରେ ପରିପୂର୍ଣ୍ଣ ।)

ଭାବାର୍ଥ- (୧-୩) ଯିଏ ପରଂବ୍ରହ୍ମଙ୍କ ପାଦତଳେ ନିଜକୁ ସମର୍ପି ଦେଇଥାଏ, ତାଙ୍କୁ ଆଶ୍ରା କରିଥାଏ ତାକୁ ପ୍ରଭୁ କ୍ଷମାନିଧି ଦୟା କରନ୍ତି । ପ୍ରଭୁଙ୍କ ପଦ୍ମପାଦକୁ ଯିଏ ଆଶ୍ରା କରିବ, ତା’ର କୌଣସି ଭୟଭ୍ରାନ୍ତି ରହିବ ନାହିଁ । ତାଙ୍କ ଠାରେ ସ୍ୱାରସ୍ୱତ ବ୍ରହ୍ମ ପୂରି ରହିଛି । ତାଙ୍କୁ ଦେଖିଲେ ବୀରଶୂରଗଣ ଡରିଯିବେ । ମନ ହୋ, ଶୂନ୍ୟ ହିଁ ସ୍ୱରୂପ । କଳ୍ପବଟ ମୂଳେ ଅପୂର୍ବ ଲୀଳା ଚାଲିଛି । ଅରୂପ ରୂପ ସେ, ସେଠାରେ ବିଦ୍ୟମାନ । ସେଇ ବ୍ରହ୍ମପୁରିରେ ହାଟ ଲାଗିଛି । ସେଠାରେ ସମସ୍ତେ ରୁଣ୍ଡ ହୋଇଛନ୍ତି । ରାମକୃଷ୍ଣ ସେଇଠି ଦୁଆରି ହୋଇଛନ୍ତି । ଜଗନ୍ନାଥ, ଶିବ ପ୍ରଭୃତି ଯେତେ ଦେବତା ରହିଛନ୍ତି, ମହିମାଙ୍କ ଆଜ୍ଞା ମାନୁଛନ୍ତି । ମନ ହୋ, ଅଲେଖ ବ୍ରହ୍ମଙ୍କୁ ଧ୍ୟାନ କର । ସେ ସ୍ଥାନରେ ବ୍ରହ୍ମଙ୍କ ମହିମାବାନା ଉଡ଼ୁଛି ।

ରେ ମନ, ଶ୍ରୀଗୁରୁଙ୍କ ନାମ ସର୍ବଦା ଧ୍ୟାନ କର । ପରମପୁରୁଷଙ୍କ ପାଖରେ ଶରଣ ପଶ-। ଯଦି ପ୍ରଭୁ ସହାୟ ହେବେ ନାହିଁ, ତେବେ ତୋତେ ଯମଦୂତ ଗଣ ବାନ୍ଧିନେବେ । ମନ ହୋ, ଦୃଢ଼ ମନରେ ତାଙ୍କୁ ଦର୍ଶନ କର । ମନକୁ ଥୟ କରି ଶ୍ରୀଗୁରୁଙ୍କ ନାମକୁ ଭଜନ କର ।

ଭାବର୍ଥ- (୪-୬) ରେ ମନ, ତିଳେ ହେଲେ ମାୟାରେ ପଡ଼ି ପ୍ରଭୁଙ୍କୁ ଭୁଲି ନ ଯାଅ । ସେ ଅଣାକାର ଅରୂପ ବୋଲି ହେଳା କର ନାହିଁ । ନାମର ମାହାତ୍ମ୍ୟ ଅପୂର୍ବ । ତାକୁ ହୃଦୟ ମଧ୍ୟରେ ବାନ୍ଧି ରଖ । ମନ ହୋ, ଠିକ୍‍ ଭାବରେ ହେଜ, ଦୁଇ ଚକ୍ଷୁକୁ ଏକାକାର କରି ବ୍ରହ୍ମଙ୍କୁ ଦେଖ । ତାଙ୍କ ମହିମା କଥାକୁ ମନ ମଧ୍ୟରେ ଖୋଜ । ରେ ମନ, ଭବସାଗରରୁ ଯଦି ପାର ହେବା ପାଇଁ ଚାହୁଁଛୁ, ବଣ ମଧ୍ୟରୁ କାହିଁକି ଫେରି ଆସୁଛୁ ? ଯେଉଁ ନାମକୁ ମୁନିମାନେ ଜପ କରନ୍ତି, ତୁ ସେଥିରେ ମନ ଦେ । ଛନକା ନ ହୋଇ ତୁ ଧୂନି ଦେଖ । ମନ ହୋ, ଚନ୍ଦ୍ର ସୂର୍ଯ୍ୟ ସେହି ନାମ ମଧ୍ୟରେ ବନ୍ଦୀ ଅଛନ୍ତି-। ଓଁକାର ନାଦ ମଧ୍ୟରୁ ଶଦ୍ଦ ସବୁ ଭେଦ କରି ଆସୁଛି । ସକଳ ଘଟରେ ପ୍ରଭୁ ପରମେଶ୍ୱର ବିଦ୍ୟମାନ । ତୋର ଘଟରେ ବି ସେ ରହିଛନ୍ତି । ଗୁରୁଙ୍କୁ ସୁମରଣା କର । ମନ ମଧ୍ୟରୁ ସମସ୍ତ ଭୟଭ୍ରାନ୍ତି ଦୂର ହୋଇଯିବ । ଏ ପାପ ସଂସାରରୁ ସେ ତାରିବେ । କାଳକାଳ ଯୁଗଯୁଗ ଧରି ପ୍ରଭୁଙ୍କ କୀର୍ତ୍ତି ରହିବ । ଯମଦଣ୍ଡ ତୋତେ ରହିବ ନାହିଁ । ପ୍ରଭୁଙ୍କ ପାଖରେ ସୁଦର୍ଶନ ଶରଣ ପଶୁଛି ।